ప్రఖ్యాత సంగీత కారుడూ, వ్యంగ్య గీతాల రచయితగానూ పేరు తెచ్చుకున్న టామ్ లెహరర్ (Tom Lehrer) తన 97వ ఏట కన్నుమూశారు. హార్వర్డ్‌ విశ్వవిద్యాలయం నుండి గణిత శాస్త్రంలో విద్యనభ్యసించిన ఆయన, 1950–60 దశాబ్దాలలో తక్కువ కాలంలోనే తన సంబురానికి భిన్నమైన హాస్యంతో విశేషంగా ప్రాచుర్యం పొందారు.
అమెరికాలో మసాచుసెట్స్ రాష్ట్రంలోని קיימ్బ్రిడ్జ్ నగరంలో శనివారం ఆయన మరణించారు. మృతిచెప్పిన కారణం వెల్లడించలేదు.
టామ్ లెహరర్ తన మొదటి ప్రదర్శనలు కాలేజీ ప్రాంగణాల్లో ప్రారంభించారు. ఆయన స్వయంగా రాసిన, పియానోతో పాటు పాడిన పాటలు అప్పట్లో నిద్రలో నడిచే సమాజపు తలపోసిన భావాలపై గట్టి వ్యంగ్యాన్ని వ్యతిరేకించేవి.
“నేషనల్ బ్రదర్‌హుడ్ వీక్” అనే పాటలో ఆయన ఇలా రాశారు:
తెల్లవాళ్ళు నల్లవాళ్ళను ద్వేషిస్తారు
నల్లవాళ్ళు తెల్లవాళ్ళను ద్వేషిస్తారు
కాని వారందరూ ‘కరెక్ట్’ ప్రజలను తప్ప ఎవరినీ ప్రేమించరు
బ్రదర్‌హుడ్ వీక్‌లో మాత్రమే అందరూ కలిసి డ్యాన్స్ చేస్తారు!
అతని పాటలు అప్పట్లో నిషిద్ధంగా భావించిన అంశాలైన లైంగికత, మత్తు పదార్థాలపై వ్యంగ్యంతో మేళవించి రచించబడ్డాయి.
1953లో విడుదలైన “Songs of Tom Lehrer” అనే స్వీయ ఉత్పత్తి చేసిన ఆల్బమ్ ఊహించని విజయం సాధించింది. కేవలం $40 వ్యయంతో నిర్మించబడి, వాడిమాట ద్వారా విస్తరించింది. అందులోని కవర్ ఇమేజ్‌లో లెహరర్ నరకంలో పియానో వాయిస్తూ శైతానితో కలిసి కనిపిస్తారు. ఈ ఆల్బమ్ సగటుగా 5 లక్షల కాపీలు అమ్ముడయ్యాయి.
1965లో విడుదలైన ఆయన మూడవ ఆల్బమ్ “That Was the Year That Was” అమెరికన్ మ్యూజిక్ చార్ట్స్‌లో 18వ స్థానం దాకా చేరింది.
జీవిత కథ:
టామ్ లెహరర్ 1928 ఏప్రిల్ 9న న్యూయార్క్ నగరంలో జన్మించారు. చిన్నతనం నుంచే బ్రాడ్వే ట్యూన్స్‌కి ఆసక్తి చూపించారు. 15 ఏళ్ల వయసులో హార్వర్డ్‌లో ప్రవేశించారు. అక్కడే “Fight Fiercely Harvard” అనే పాటతో క్రీడా సంస్కృతిపై వ్యంగ్యాన్ని మొదలుపెట్టారు.
గణిత శాస్త్రాన్ని ప్రాధాన్యతగా తీసుకున్న లెహరర్, మధ్యలో సైన్యంలో కూడా పనిచేశారు. కానీ మళ్లీ సంగీత ప్రదర్శనల కోసం యూరోప్, అమెరికా, కెనడాలో పర్యటనలు చేశారు.
ఆఖరి ప్రదర్శన:
1967లో డెన్మార్క్‌లో చివరిసారి సంగీత ప్రదర్శన ఇచ్చారు. 1971లో పిల్లల కార్యక్రమం “The Electric Company” కోసం పాటలు రాశారు.
1973లో రాజకీయ సభలో చివరిసారి ప్రదర్శన ఇచ్చిన తర్వాత, ఆయన జనజీవితాన్ని విడిచి పాఠశాలలో గణిత అధ్యాపకునిగా స్థిరమయ్యారు. MIT, Harvard, UC Santa Cruz వంటి సంస్థల్లో బోధించారు.
ప్రభావం:
అతని వ్యంగ్య శైలిని ప్రేరణగా తీసుకుని Weird Al Yankovic, Randy Newman వంటి ప్రముఖులు ఎదిగారు. “Saturday Night Live” స్కిట్లు, “This Is Spinal Tap” మాక్్యుమెంటరీలో కూడా ఆయన శైలికి ముద్ర కనిపిస్తుంది.
చివరికి:
2020లో తన అన్ని గీతాల లిరిక్స్‌ను ప్రజల కోసం ఉచితంగా అందుబాటులో ఉంచారు. రెండు సంవత్సరాల తర్వాత, తన所有 హక్కులను కూడా వదులుకున్నారు.
“ఇకపై నా పాటలపై నాకు హక్కులు లేవు. మీరు స్వేచ్ఛగా ఉపయోగించండి – నాకు డబ్బు పంపొద్దు!” అని ప్రకటించారు.
అతను తాను ఎప్పుడూ సెలబ్రిటీ అనుకోలేదు. పాఠశాల విద్య, హాస్య సంగీతం – రెండూ కలిపి ప్రపంచాన్ని తనదైన శైలిలో నవ్వించాడు.
